Το Μνημόνιο Συνεργασίας μεταξύ του ελληνικού υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών και του ιταλικού κρατικού ομίλου «Ferrovie dello Stato» (στον οποίο ανήκει η Hellenic Train) που υπεγράφη ανάμεσα στον Κυριάκο Μητσοτάκη και της Ιταλίδα πρωθυπουργό Τζόρτζια Μελόνι, τη Δευτέρα 12 Μάη, έρχεται να επιβεβαιώσει το «χάος» που επικρατεί στον Ελληνικό Σιδηρόδρομο.
Η κυβέρνηση εμφανίζεται να πανηγυρίζει για την αγορά των καινούργιων τρένων ύψους 360 εκατομμυρίων ευρώ, παραβλέποντας το γεγονός ότι πριν από δύο χρόνια χάρισε στη Hellenic Train 600 εκατομμύρια ευρώ, που είχε υποχρέωση να επενδύσει η ιταλική εταιρεία στον σιδηρόδρομο. Επενδύσεις που θα έπρεπε να γίνουν δηλαδή πολύ νωρίτερα απ’ όσα προβλέπει η χθεσινή συμφωνία των κυβερνήσεων Ελλάδας και Ιταλίας.
Στην συνάντηση που είχε ο Κυριάκος Μητσοτάκης με την Τζόρτζια Μελόνι στη Ρώμη μίλησε για την επενδυτική κίνηση της κυβέρνησης προκειμένου η χώρα να αποκτήσει «καινούρια τρένα και αμαξοστάσια» όταν ακόμα δεν υπάρχει ασφαλές σιδηροδρομικό δίκτυο. Θυμίζουμε ότι ο ίδιος ο πρωθυπουργός έχει ομολογήσει ότι το σιδηροδρομικό δίκτυο θα είναι ασφαλές μετά από δύο χρόνια το 2027!!!
Ωστόσο ο Κυριάκος Μητσοτάκης ανακοίνωσε ότι υπήρξε συμφωνία «αναβάθμιση των επιβατικών σιδηροδρομικών μεταφορών στην Ελλάδα». Μια συμφωνία που περιλαμβάνει επενδύσεις στους ελληνικούς σιδηροδρόμους, με την Ελλάδα να οφείλει να επενδύσει σε υποδομές 400 εκατ. ευρώ και την Ιταλία να αναλαμβάνει την ευθύνη επένδυσης 360 εκατ. ευρώ σε νέα τρένα και αμαξοστάσια.
Σύμφωνα με τη νέα συμφωνία οι επενδύσεις θα αφορούν:
- Στην αγορά από την πλευρά της Hellenic Train 23 επιβατικών συρμών: 8 υπεραστικών ταχείας κυκλοφορίας (intercity), τα οποία αναμένεται να μπουν στη βασική γραμμή Αθήνα – Θεσσαλονίκη, και 15 προαστιακού τύπου.
- Στη διαμόρφωση από την Ιταλική εταιρεία σύγχρονων αμαξοστασίων για την συντήρηση των τρένων
Όμως και από την πλευρά της ελληνικής κυβέρνησης υπάρχουν υποχρεώσεις έναντι της Hellenic Train. Το Μνημόνιο Συνεργασίας προβλέπει επενδύσεις ύψους άνω των 400 εκατ. ευρώ από το ελληνικό κράτος για την αναβάθμιση του σιδηροδρομικού δικτύου και των μέτρων ασφαλείας στις μεταφορές.
Οι ίδιες υποσχέσεις δόθηκαν και το 2019
Οι ίδιες υποσχέσεις είχαν δοθεί και πριν από 6 χρόνια! Συγκεκριμένα το αρχικό Μνημόνιο Συνεργασίας Ελληνικού Δημοσίου – ΤΡΑΙΝΟΣΕ (μετέπειτα Hellenic Train) που υπογράφτηκε στις 29 Νοεμβρίου 2019 παρουσία του τότε υπουργού υποδομών και μεταφορών, Κώστα Καραμανλή, και τη διοίκηση της ΤΡΑΙΝΟΣΕ, τον μέτοχο της μητρικής εταιρίας Trenitalia και του Ιταλού πρέσβη Luigi Maras αφορούσε στη διαπραγμάτευση για την ανάθεση υποχρέωσης δημόσιας υπηρεσίας σιδηροδρομικής μεταφοράς με ταυτόχρονη εξασφάλιση επενδύσεων 2,5 δισ. ευρώ στην Ελλάδα μέσα στα επόμενα 9 χρόνια για ουσιαστική αναβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών στο σιδηροδρομικό δίκτυο.
Τότε η συμφωνία προέβλεπε άμεσες επενδύσεις της ΤΡΑΙΝΟΣΕ που κυμαίνονταν από 645 έως 810 εκατ. ευρώ με δύο βασικές προϋποθέσεις που έπρεπε να πραγματοποιηθούν από το Ελληνικό Δημόσιο:
— Ολοκλήρωση της σηματοδότησης στον άξονα Πειραιάς – Αθήνα – Θεσσαλονίκη – Ειδομένη (Σύμβαση 717 της ΕΡΓΟΣΕ) μέχρι τέλος του 2021.
— Να τεθεί σε λειτουργία του ETCS στον άξονα Πειραιάς – Αθήνα – Θεσσαλονίκη – Ειδομένη (Σύμβαση 10005 της ΕΡΓΟΣΕ) μέχρι τέλος του 2021.
Η τότε ΤΡΑΙΝΟΣΕ, που μετονομάστηκε σε Hellenic Train, δεσμευόταν για τις εξής επενδύσεις:
- 400 – 450 εκατομμύρια ευρώ για νέο τροχαίο υλικό και ανακατασκευές παλαιών συρμών
- 100 – 150 εκατομμύρια ευρώ για επενδύσεις σε νέες τεχνολογίες (πωλήσεις εισιτηρίων, εξοπλισμός συρμών, πληροφοριακά συστήματα)
- 100 -150 εκατομμύρια ευρώ και επενδύσεις σε ακίνητα της ΓΑΙΟΣΕ
Ως αντάλλαγμα εκ μέρους του Δημοσίου, μια επιδότηση 750 εκατ. ευρώ (50 εκατ. ανά έτος επί 15 έτη).
Η σύμβαση αυτή δεν έφτασε ποτέ στη Βουλή. Τίποτα δεν υλοποιήθηκε από όσα προβλέπονταν στο μνημόνιο συνεργασίας. Ούτε έργα σηματοδότησης, ούτε η λειτουργία του ETCS ολοκληρώθηκαν μέχρι το τέλος του 2021 από το ελληνικό Δημόσιο, αλλά και ούτε επενδύσεις ξεκίνησαν από την ιταλική εταιρεία.
Τελικά τρία χρόνια μετά την υπογραφή του Μνημονίου Συναντίληψης, τον Ιούλιο του 2022 εισήχθη στη Βουλή για επικύρωση η σύμβαση στην οποία είχαν καταλήξει η ελληνική κυβέρνηση και η Hellenic Train τον Απρίλιο του 2022.
Σε εκείνη την σύμβαση είχαν εξαφανιστεί οι υποχρεώσεις του υπουργείου Μεταφορών και Υποδομών για την ολοκλήρωση των συγκεκριμένων έργων, ενώ οι υποχρεώσεις της Hellenic Train για επενδύσεις συρρικνώνονταν από τα 645 εκατ. ευρώ στα 77,5 εκατ. ευρώ που και αυτές δεν έγιναν!!!
Στο αντίποδα βέβαια το ελληνικό Δημόσιο καταβάλλει κανονικά την επιδότηση των 50 εκατομμυρίων ετησίως για τις άγονες γραμμές στην Ιταλική εταιρεία προκειμένου τα «σαπάκια» της να μεταφέρουν χωρίς καμιά ασφάλεια τον ελληνικό λαό.
Με λίγα λόγια μέσα σε έξι χρόνια η Ιταλική εταιρεία έχει λάβει 300 εκατ. ευρώ και έχει επενδύσει «ψίχουλα»!
Σημειώνουμε επίσης ότι τελευταία βέβαια τρένα που έφεραν οι Ιταλοί στην Ελλάδα ήταν τα περιβόητα «ασημένια βέλη». Τα τέσσερα «ETR470» διαφημίστηκαν ως γρήγορα, σύγχρονα και ασφαλή. Ωστόσο γρήγορα αποδείχτηκαν «προβληματικά και ακατάλληλα». Εξάλλου πριν καταλήξουν στο ελληνικό σιδηροδρομικό δίκτυο, είχαν αποσυρθεί από την Ελβετία ήδη από το 2014 λόγω των πολλών τεχνικών προβλημάτων που παρουσίαζαν!!!
Και στο βάθος ο «νέος ΟΣΕ»
Η νέα συμφωνία για την «αναβάθμιση των επιβατικών σιδηροδρομικών μεταφορών στην Ελλάδα», η οποία έρχεται δύο και πλέον χρόνια μετά το έγκλημα των Τεμπών και το θάνατο 57 ανθρώπων εξαιτίας ακριβώς της μη υλοποίησης κανενός έργου εκσυγχρονισμού των σιδηροδρόμων αποτελεί ακριβώς ομολογία του μπάχαλου που επικρατεί εξαιτίας ακριβώς της πολιτικής της «απελευθέρωσης».
Μια πολιτικής που περιλάμβανε το σπάσιμο ανάμεσα σε υποδομές και μεταφορικό έργο, με τον λαό να πληρώνει τις υποδομές πάνω στις οποίες κερδοφορούν οι όμιλοι.
Ο «νέος ΟΣΕ» που ετοιμάζει η κυβέρνηση, είναι φτιαγμένος με τα υλικά του παλιού. Δεν πρόκειται να αντιμετωπίσει την τεράστια έλλειψη προσωπικού, τα κενά στην ασφάλεια και την επικινδυνότητα του δικτύου, που αποδείχτηκαν μοιραία τη βραδιά της σύγκρουσης των δύο τρένων.
Αντίθετα, θα αυξήσει την εντατικοποίηση της δουλειάς και μαζί τους κινδύνους για εργαζόμενους και επιβάτες. Εξάλλου η ξεδιάντροπη και επικίνδυνη απαίτηση της «Hellenic Train» αμέσως μετά την παρουσίαση του κυβερνητικού νομοσχεδίου, να καταργηθεί ο δεύτερος μηχανοδηγός στα επιβατικά δρομολόγια, είναι ενδεικτική για το τι πρόκειται να ακολουθήσει.
Η κυβέρνηση, από την άλλη, στρώνει τον δρόμο ώστε ο «νέος ΟΣΕ» να υπηρετήσει καλύτερα στις ανάγκες της αγοράς, μοιράζοντας την «πίτα» των κονδυλίων για υποδομές και τη διαχείριση του μεταφορικού έργου σε μεγάλους κατασκευαστικούς και άλλους ομίλους, που συνωστίζονται και ανταγωνίζονται για το κρατικό και ευρωπαϊκό χρήμα.
Τέλος σε ότι αφορά τις επενδύσεις της «Hellenic Train», αυτές όσα χρονοδιαγράμματα και αν μπουν, δεν διασφαλίζουν σε καμία περίπτωση ότι η Ιταλική εταιρεία θα φέρει σύντομα στην Ελλάδα, σύγχρονα και ασφαλή τρένα, αφού το παρελθόν της είναι άκρως «αμαρτωλό» σε ότι αφορά την υλοποίηση των επενδύσεων της…
