Σημαντικά αυξημένη επιβατική κίνηση, αλλά και χιλιάδες δρομολόγια χαμένα κατέγραψε το 2024 η ΣΤΑΣΥ, γεγονός το οποίο επιβεβαιώνει σε μεγάλο βαθμό το… στρίμωγμα που ήδη βιώνουν οι επιβάτες τα τελευταία χρόνια εξαιτίας της επιμήκυνσης του δικτύου του μετρό της Αθήνας, η οποία όμως δεν συνοδεύτηκε από την παράλληλη αγορά νέων συρμών.
Το οικονομικό και λειτουργικό παράδοξο καταγράφεται στον απολογισμό της ΣΤΑ.ΣΥ. για το 2024, σύμφωνα με τον οποίο, ενώ τα δρομολόγια και τα διανυθέντα οχηματοχιλιόμετρα μειώθηκαν, η επιβατική κίνηση αυξήθηκε εντυπωσιακά με περίπου 18 ε. περισσότερες επιβιβάσεις, συνοδευόμενη μάλιστα και από σημαντική αύξηση στα έσοδα της εταιρείας.
Οπως προκύπτει από τα αποτελέσματα χρήσης για την προηγούμενη χρονιά, τα οποία αναρτήθηκαν πριν λίγες ημέρες, το 2024, οι επιβιβάσεις στο σύνολο του δικτύου της ΣΤΑ.ΣΥ. (γραμμές 1, 2, 3 και Τραμ) ανήλθαν σε 254,22 εκατομμύρια, έναντι 236,23 εκατομμυρίων το 2023, σημειώνοντας αύξηση περίπου 7,6%. Η αύξηση αυτή μάλιστα καταγράφεται σε όλες τις γραμμές:
- Γραμμή 1 (ΗΣΑΠ): 69,96 εκατ. επιβιβάσεις (από 64,83 εκατ.)
- Γραμμές 2 & 3 (Μετρό): 170,07 εκατ. (από 158,63 εκατ.)
- Τραμ: 14,19 εκατ. (από 12,77 εκατ.)
Την ίδια στιγμή, το συγκοινωνιακό έργο εμφανίζεται μειωμένο καταδεικνύοντας τον …δημιουργικό προγραμματισμό, στον οποίο εξαναγκάστηκε η εταιρεία προκειμένου να ανταπεξέλθει στο ολοένα αυξανόμενο συγκοινωνιακό έργο.
Έτσι, στη Γραμμή 1 εκτελέστηκαν 96.455 δρομολόγια από 102.442 το 2023. Στις Γραμμές 2 και 3 εκτελέστηκαν 254.166 από 270.758 δρομολόγια, ενώ στο τραμ εκτελέστηκαν 138.075 δρομολόγια το 2024 από 152.739 το 2023. Η συνολική απώλεια δρομολογίων ξεπερνά τα 37.200 καθόλη τη διάρκεια της χρονιάς, γεγονός το οποίο προκύπτει και από τα διανυθέντα οχηματοχιλιόμετρα με τα τρία μέσα σταθερής τροχιάς, τα οποία ανήλθαν το περασμένο έτος σε 51.063.498 έναντι 53.332.041 το 2023.
Όπως επισημαίνουν στο ethnos.gr πηγές με γνώση της κατάστασης, το μειωμένο συγκοινωνιακό έργο σε ό,τι αφορά το τραμ αποδίδεται σε μεγάλο βαθμό στην πολύμηνη διακοπή των δρομολογίων σε σημαντικό τμήμα του δικτύου εξαιτίας της εκτέλεσης έργων. Ωστόσο, στις Γραμμές 2 και 3 χρειάστηκε εξορθολογισμός των δρομολογίων με συρρίκνωση ορισμένων ανάλογα με την επιβατική κίνηση στο διάστημα μεταξύ των ωρών αιχμής. Πρακτικά, ανάλογα με τις επιβατικές κινήσεις που καταγράφονταν αυξάνονταν οι χρονοαποστάσεις, με τις περισσότερες αλλαγές να αφορούν τη Γραμμή 2 του μετρό.
Όσο για τη Γραμμή 1, η μείωση των δρομολογίων αποδίδεται κυρίως στο γεγονός της επιβάρυνσης των συρμών, πολλοί εκ των οποίων είναι ηλικίας μεγαλύτερης των 40 ετών με την κατάστασή τους να επιδεινώνεται χρόνο με τον χρόνο. Η κατάσταση του τροχαίου υλικού είναι άλλωστε και η βασική αιτία, για την οποία μέσα στη χρονιά παρατηρήθηκε και αύξηση της δαπάνης για συντηρήσεις.
Παρά τα προβλήματα, όμως, έως και σήμερα δεν έχει παραδοθεί ούτε ένας από τους 14 παλαιότερους συρμούς, για τους οποίους η ΣΤΑΣΥ έχει υπογράψει σύμβαση με στόχο την αναβάθμισή τους. Η συγκεκριμένη σύμβαση πηγαίνει από καθυστέρηση σε καθυστέρηση και βάσει της τελευταίας πληροφόρησης, στα τέλη του 2025 θα πρέπει να αναμένονται οι πρώτοι συρμοί, εφόσον φυσικά δεν προκύψουν άλλα ζητήματα.
Παράλληλα αυτήν την περίοδο βρίσκεται στο Ελεγκτικό Συνέδριο για προσυμβατικό έλεγχο και μια δεύτερη σύμβαση που αφορά την ανάταξη άλλων 5 συρμών για τις Γραμμές 2 και 3 αυτή τη φορά με στόχο να υπογραφεί στα τέλη του μήνα.
Αυξάνονται οι επιβάτες
Η μείωση δρομολογίων, πάντως, κάθε άλλο παρά επέφερε μείωση της επιβατικής κίνησης. Το γεγονός αυτό αποδίδεται σε μεγάλο βαθμό στην αύξηση του τουρισμού στην πρωτεύουσα, αλλά και στους συχνότερους ελέγχους κομίστρου. Ας αποτέλεσμα αντίστοιχη θετική εικόνα εμφάνισαν και τα έσοδα της εταιρείας από πωλήσεις εισιτηρίων και καρτών το 2024 που αυξήθηκαν κατά 12,02%. Συνολικά τα έσοδα της ΣΤΑΣΥ το 2024 ανήλθαν σε 181,1 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 39,93%, ενώ περιορίστηκαν σημαντικά και οι ζημίες στα 11,92 εκατ. ευρώ από 17,6 εκατ. ευρώ το 2023.
Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, τα συνολικά έσοδα από εισιτήρια, χρονικές και ετήσιες κάρτες, ανήλθαν στα 89,70 εκατ. ευρώ έναντι των 80,07 εκατ. ευρώ του 2023, τα τιμολογημένα έσοδα από συμβάσεις με το Ελληνικό δημόσιο για τις μετακινήσεις των ειδικών ωφελούμενων κατηγοριών στα 29,06 εκατ. ευρώ, έναντι των 41,98 εκατ. ευρώ του 2023 και τα έσοδα από πρόστιμα και πάρκινγκ στα 4,75 εκατ. ευρώ έναντι των 3,65 εκατ. ευρώ του 2023.
Καρπούς απέδωσε και η εντατικοποίηση των ελέγχων κομίστρου για την πάταξη της εισιτηριοδιαφυγής με τα έσοδα από τα πρόστιμα να φτάνουν τα 3,28 εκατομμύρια ευρώ, ενισχυμένα κατά 35,4% συγκριτικά με την προηγούμενη χρονιά.
Αυξημένα το 2024 ήταν ωστόσο τα λειτουργικά έξοδα της ΣΤΑ.ΣΥ, τα οποία έφτασαν τα 179,17 εκατ. ευρώ με την άνοδο να αποδίδεται στο κόστος προσωπικού, που έφτασε τα 93,29 εκατ. ευρώ κυρίως εξαιτίας της εφαρμογής του νέου ενιαίου μισθολογίου και τις στοχευμένες προσλήψεις 219 μακροχρόνια ανέργων, 61 τεχνιτών και οδηγών και 27 σταθμαρχών.
Τα ενεργειακά κόστη παρουσίασαν σημαντική υποχώρηση με το κόστος ρεύματος για την έλξη συρμών να εμφανίζεται μειωμένο κατά 17,29%.
Στα έργα που έχει δρομολογήσει η εταιρεία εντάσσεται και αυτό της αντικατάστασης σιδηροτροχιών προϋπολογισμού 8 εκατ. ευρώ, η εγκατάσταση συστημάτων ανάκτησης ενέργειας προϋπολογισμού 5,2 εκατ. ευρώ και το πρόγραμμα αποθήκευσης ενέργειας από την πέδηση των συρμών.
Επιπλέον, θα τοποθετηθούν αυτόματοι καταμετρητές σε 20 εκδοτήρια, για καλύτερο έλεγχο του κομίστρου. Σε ό,τι αφορά την προσπάθεια περιορισμού της εισιτηριοδιαφυγής, προγραμματίζεται η περαιτέρω ενίσχυση των ελέγχων, ενώ προχωρά η πλήρης ψηφιοποίηση της διαδικασίας μέσω της διαβίβασης των προστίμων που καταλογίζονται στις ΔΟΥ.
Ως προς τις νομικές εκκρεμότητες της εταιρείας, σύμφωνα µε τις εκτιμήσεις της διοίκησης, υφίστανται αγωγές και διεκδικήσεις τρίτων κατά της ΣΤΑ.ΣΥ συνολικού ύψους 114,18 εκατ. ευρώ περίπου, από τις οποίες ποσό 43,82 εκατ. αφορά εργατικά και ασφαλιστικά, ποσό 13,21 εκατ. αφορά υποθέσεις συμβάσεων (αστικές), ποσό 1,84 εκ. αφορά δημοσιονομική διόρθωση έργου Γραμμής (Τ.ΗΣΑΠ) και ποσό 55,3 εκατ. ευρώ αφορά λοιπές υποθέσεις.
Πηγή: ethnos.gr