Συνέντευξη τύπου με τίτλο «ΕΕ-Σιδηρόδρομοι: Ματωμένες ράγες του κέρδους ή λαϊκός αγώνας για ασφαλείς και φτηνές σιδηροδρομικές μεταφορές;» διοργανώνουν οι ευρωβουλευτές του ΚΚΕ Κώστας Παπαδάκης και Λευτέρης Νικολάου Αλαβάνος στην αίθουσα των συνεντεύξεων τύπου του Ευρωκοινοβουλίου (WEISS N-1/201) στο Στρασβούργο την Τετάρτη 10 Μάη 2023 στις 15:30-16:00.
Στη Συνέντευξη τύπου η εισήγηση θα πραγματοποιηθεί από τον Κώστα Παπαδάκη και θα ακολουθήσουν τοποθετήσεις από τον Ηλία Τρεβλό, Αντιπρόεδρο του Σωματείου εργαζομένων στην Hellenic Train και μέλος της διοίκησης της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Σιδηροδρομικών και από τον Θοδωρή Βαριδάκη, μέλος του σωματείου εργαζομένων στην Hellenic Train και μέλος της παράταξης ΔΕΣΚ – Σιδηροδρομικών. Το κλείσιμο θα πραγματοποιήσει ο Λευτέρης Νικολάου-Αλαβάνος.
Θα ακολουθήσουν ερωτήσεις από δημοσιογράφους.
H trenotita.gr, παρουσιάζει την ομιλία που θα πραγματοποιήσει ο Ηλίας Τρεβλός, Αντιπρόεδρος του Σωματείου εργαζομένων στην Hellenic Train.
Ακολουθεί ολόκληρη η ομιλία:
Και η σημερινή πρωτοβουλία του ΚΚΕ έρχεται να συνεισφέρει στην ανάδειξη τόσο της πραγματικής αιτίας που δημιουργεί τραγωδίες στους Σιδηρόδρομους και στις μεταφορές γενικότερα, όσο και στην αναγκαιότητα οι εργαζόμενοι και ο λαός να αγωνιστούν στην κατεύθυνση εξασφάλισης, η μετακίνηση να γίνεται με ασφαλή τρόπο, να είναι οικονομικά προσιτή και να γίνεται μέσα σε σύγχρονες και ποιοτικές συνθήκες.
Αρκετά πράγματα από αυτά που σήμερα θα αναφέρουμε, πριν από το έγκλημα των ΤΕΜΠΩΝ, πιθανόν, να θεωρούνταν για κάποιους αβάσιμα ή και με πολύ «μικρή σημασία».
Το λέμε αυτό, γιατί πολλά χρόνια τώρα, με κάθε τρόπο, από το πρώτο βήμα της απελευθέρωσης των Σιδηροδρομικών μεταφορών στην Ελλάδα μέχρι και σήμερα που ολοκληρώνονται, εξηγήσαμε, ενημερώσαμε, αναλύσαμε, προβάλλαμε γιατί αυτό ήταν στρατηγική επιλογή των μεγάλων επιχειρηματικών Ομίλων, που στόχευε, πώς θα εξελίσσονταν και σε ποιες συνέπειες θα οδηγούσε.
Σε όλα τα επίπεδα, εδώ στο Ευρωκοινοβούλιο, στη Βουλή, σε σειρά εκδηλώσεων, στους χώρους δουλειάς, στα συνδικάτα, στις ανακοινώσεις μας, με σαφή και καθαρό τρόπο είχαμε χρέος κι αυτό κάναμε. Είπαμε τα πράγματα με το όνομά τους. Όπου επιδιώκεται το κέρδος, η ασφάλεια δεν έχει προτεραιότητα. Ό,τι την εξασφαλίζει είναι δαπανηρό, άρα και ασύμφορο, είτε αυτό πρέπει να γίνει από το αστικό κράτος είτε από τον εκάστοτε ιδιώτη.
Η τραγωδία των ΤΕΜΠΩΝ, αλλά και τα άλλα καθημερινά μικρότερα «Τέμπη» της ζωής μας, πλέον έφεραν στο επίκεντρο των συζητήσεων και τον προβληματισμό μας το κορυφαίο δίλημμα: «ή η ζωή μας ή τα κέρδη τους». Και τα δύο ταυτόχρονα, δεν μπορούν να υπάρξουν. Άρα, θα πρέπει να δούμε πώς οι νέοι άνθρωποι, οι εργαζόμενοι, ο λαός γενικότερα θα κάνει κτήμα του, υπόθεσή του και σκοπό διεκδίκησης την υπεράσπιση της ζωής του απέναντι σε ένα σύστημα που μοναδικό σκοπό έχει να εξασφαλίζει κέρδη στις επιχειρήσεις, στο εγχώριο κεφάλαιο και στις πολυεθνικές εταιρείες.
Εβδομήντα ημέρες μετά το προδιαγεγραμμένο έγκλημα στα ΤΕΜΠΗ, κάνουμε και με αυτό τον τρόπο πράξη, την υπόσχεση να συνεχίσουμε μέχρι τέλους και με κάθε τρόπο αυτό να μην ξεχαστεί, να μην συγκαλυφθεί και κυρίως μέσα από την πολιτική και συνδικαλιστική δράση να συμβάλουμε, ο λαός να διεκδικήσει να αξιώσει αυτό που σήμερα έχει ανάγκη.
Τόσο η Κυβέρνηση, όσο και τα υπόλοιπα αστικά κόμματα, προσπάθησαν και συνεχίζουν με
διάφορες παραλλαγές να συγκαλύπτουν την αλήθεια. Σε αυτή την αλήθεια θέλουμε και σήμερα να σταθούμε. Θα προσπαθήσουμε με σύντομο και συνοπτικό τρόπο να φωτίσουμε
τις βασικές πλευρές, αφενός των αιτιών και αφετέρου της αναγκαιότητας που αμείλικτα προκύπτει στη ζωή μας για να μην ξαναζήσουμε τέτοιες καταστάσεις.
Το ΠΑΣΟΚ, ο ΣΥΡΙΖΑ και η ΝΔ που υπηρέτησαν την ευρωπαϊκή πολιτική της απελευθέρωσης και υλοποίησαν τις ιδιωτικοποιήσεις στο Σιδηρόδρομο, προσπαθούν να αποποιηθούν από τις ευθύνες τους, αλλά και να από-ενοχοποιήσουν την ευρωπαϊκή πολιτική επιλογή της απελευθέρωσης. Με προκλητικό τρόπο προσπαθούν να μεταφέρουν τις ευθύνες ο ένας στους άλλους. Μιλούν για «κακή» δήθεν ιδιωτικοποίηση με κάποιους αναξιόπιστους επενδυτές, ότι έγινε όχι σωστή υλοποίηση της πολιτικής της Ε.Ε. μέχρι και κάτι ασυνάρτητα για την ανάγκη επανακρατικοποίησης.
Για μας, γενεσιουργός αιτία είναι το καπιταλιστικό κέρδος, η εφαρμογή της απελευθέρωσης, αυτό ακριβώς έρχεται να εξασφαλίσει. Όπως τόσα αγαθά στη ζωή μας, (υγεία, γνώση, επικοινωνία, ενέργεια, νερό) έτσι και οι μεταφορές μέσα σε αυτό το σύστημα αποτελούν εμπόρευμα και πεδίο κερδοφορίας. Κι αυτό δεν είναι φαινόμενο που κάποιοι γενικά το επιδιώκουν με λανθασμένο τρόπο στην Ελλάδα. Η αλήθεια είναι ότι σε ολόκληρη την Ε.Ε., σε ολόκληρο τον καπιταλιστικό κόσμο, οι μεταφορές εμφανίζουν τις ίδιες «παθογένειες».
Μεταφορές που γίνονται απρόσιτες για το λαό, με συνεχείς επιπτώσεις στην ασφάλεια, και
με δίκτυα που αναπτύσσονται μόνο εκεί που συμφέρει το κεφάλαιο. Η αιτία είναι απλή. Οι καπιταλιστικές σχέσεις παραγωγής, τα κίνητρα του κέρδους, διαμορφώνουν την πραγματικότητα των μεταφορών. Τις τρεις τελευταίες δεκαετίες βλέπουμε να σπάνε μεγάλα κρατικά μεταφορικά μονοπώλια, και η απελευθέρωση να δίνει δυνατότητα εισόδου σε ιδιώτες για ασφαλή τοποθέτηση κεφαλαίων με εξασφαλισμένα κέρδη.
Στην Ελλάδα, αυτό δεν έγινε από το βράδυ έως το πρωί. Αρχικά προωθήθηκε η Οδηγία 440 του 1991, που έκανε λόγο για το λογιστικό διαχωρισμό μεταξύ της υποδομής και της εκμετάλλευσης. Διαχωρισμό με τον οποίο αποκρυσταλλώνεται σε πρωταρχικό επίπεδο, η βασική στόχευση της πολιτικής της «απελευθέρωσης». Επόμενο ουσιαστικό βήμα στην προώθηση της «απελευθέρωσης» ήταν ένα σύνολο από Ευρωπαϊκές Οδηγίες που βασίστηκαν, ανέπτυξαν και εξειδίκευσαν την Οδηγία (440/91).
Αναφερόμαστε στις Οδηγίες 12, 13, 14 του 2001 που συμπυκνωθήκαν και έγιναν γνωστές ως το πρώτο «Σιδηροδρομικό Πακέτο» της Ε.Ε. Ακολουθεί ένα δεύτερο σύνολο Οδηγιών, οι Οδηγίες 49, 50, 51 του 2004 που γίνονται γνωστές ως το δεύτερο «Σιδηροδρομικό Πακέτο» της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, το οποίο εισάγει την πλήρη «απελευθέρωση» όλων των εμπορευματικών μεταφορών στην Ε.Ε. από τις αρχές του 2007. Αποτελεί έτσι πρόσημο στην ιστορία της «απελευθέρωσης» των Σιδηροδρόμων στην Ε.Ε. τουλάχιστον για τις μεταφορές εμπορευμάτων.
Επόμενο βήμα, το τρίτο «Σιδηροδρομικό Πακέτο» του 2007 εκεί εισάγεται και η «απελευθέρωση» των διεθνών επιβατικών μεταφορών από το 2010. Αποκορύφωμα βέβαια όλων, η τελευταία Οδηγία του 2012 που αφορά τη δημιουργία ενιαίου σιδηροδρομικού χώρου και που ουσιαστικά ενοποιεί όλες τις προηγούμενες σχετικές Οδηγίες.
Στην Ελλάδα, εφαρμόστηκαν και υλοποιήθηκαν όλες οι κατευθυντήριες γραμμές αυτής της πολιτικής. Αφού πρώτα εγκαταλείφθηκε, αφού απαξιώθηκε, αφού απαλλάχθηκε από
συσσωρευμένα χρέη, αφού μειώθηκε το μισθολογικό και λειτουργικό κόστος, ο Σιδηρόδρομος παραδόθηκε στα επιχειρηματικά συμφέροντα. Και επειδή κάποιοι σίγουρα θα πουν και γιατί αυτό είναι άραγε απαραίτητα κακό; Θα πρέπει σήμερα να απαντήσουν, αν ο Ελληνικός Λαός έχει στη διάθεσή του έναν καλύτερο πιο σύγχρονο και ασφαλή Σιδηρόδρομο. Δυστυχώς, η ζωή το έχει απαντήσει πρώτη, και μάλιστα με πολύ τραγικό τρόπο.
Η βασική λοιπόν στόχευση για τη δημιουργία ενιαίας σιδηροδρομικής αγοράς, απαιτούσε την απόσπαση της εκμετάλλευσης του μεταφορικού έργου από τη Σιδηροδρομική υποδομή. Αυτό είναι το βασικότερο στοιχείο της ευρωπαϊκής πολιτικής της «απελευθέρωσης», ο διαχωρισμός της σιδηροδρομικής υποδομής από το μεταφορικό έργο, μόνο έτσι διασφαλίζεται η δυνατότητα χρήσης της υποδομής από άλλες επιχειρήσεις, μόνο έτσι ανοίγει ο δρόμος για τη διείσδυση των ομίλων στις σιδηροδρομικές μεταφορές. Η απελευθέρωση έχει δύο βασικούς συμπληρωματικούς μεταξύ τους άξονες, το διαχωρισμό και την πλήρη εμπορευματοποίηση.
Διαχωρισμός σημαίνει ότι πολλές διαφορετικές επιχειρήσεις ανταγωνίζονται και δραστηριοποιούνται πάνω στο ίδιο δίκτυο.
Αυτό το «μπάχαλο» στη συνεργασία και στη συνεννόηση που όλος ο Ελληνικός Λαός διαπίστωσε μεταξύ ΟΣΕ και HELLENIC TRAIN, δεν «έτυχε». Είναι νομοτελειακό αποτέλεσμα της ίδιας της πολιτικής της «απελευθέρωσης» των Σιδηροδρομικών μεταφορών.
Κυρίως όμως η ενοχή αυτής της πολιτικής βρίσκεται αλλού. Στόχος της είναι η αξιοποίηση των σιδηροδρομικών μεταφορών ως πεδίου κερδοφορίας στην τοποθέτηση κεφαλαίων. Και εδώ βρίσκεται ο πυρήνας του προβλήματος. Επιχειρηματική λειτουργία με γνώμονα το κέρδος, σημαίνει αύξηση των τιμών και συνεχή συμπίεση του λεγόμενου «κόστους».
Σημαίνει μείωση της συντήρησης «στο απολύτως» ελάχιστο, μείωση του προσωπικού,
μείωση των δαπανών, για εκπαίδευση και εξειδίκευση. Σημαίνει περιορισμό επενδύσεων στις εγκαταστάσεις, στο δίκτυο στο τροχαίο υλικό. Ακόμη και στις αναφορές αυτής της Επιτροπής
Εμπειρογνωμόνων που συστάθηκε για τη διερεύνηση του δυστυχήματος, ομολογείται αυτή η διαπίστωση. Είναι χαρακτηριστική η διατύπωση στη σελ. 189 του πορίσματος: «Πρέπει να επισημανθεί ότι ο Σιδηρόδρομος αποτελεί ένα βαρύ σύστημα, που απαιτεί υψηλές επενδύσεις, ενώ ταυτόχρονα έχει πολύ χαμηλές αποδόσεις των επενδυμένων κεφαλαίων, που είναι ανεπαρκείς για να προσελκύσουν το ενδιαφέρον του ιδιωτικού τομέα». Ενώ σε άλλο σημείο λέγεται κυνικά πως: «Μετά την έξοδο το 2008-10 από τον όμιλο ΟΣΕ της εταιρείας (ΤΡΑΙΝΟΣΕ σήμερα HELLENIC TRAIN) και την πλήρη ιδιωτικοποίησή της (το 2017)
περιορίσθηκαν σημαντικά οι δίαυλοι συνεργασίας και συνέργειας ανάμεσα στην υποδομή (ΟΣΕ) και την εκμετάλλευση (HELLENIC TRAIN). Αυτό ήταν αναμενόμενο διότι μια ιδιωτική εταιρεία έχει ως στόχο πρωτίστως την κερδοφορία (…..). Ο ιδιώτης επιχειρηματίας θα προβεί σε δαπάνες για το καλό της κοινωνίας, μόνο αν αποκομίζει άμεσα οικονομικά οφέλη ή καλή φήμη που έμμεσα θα του αποφέρει «μεσοπρόθεσμα οφέλη».
Τα παραπάνω, δείχνουν και την πραγματική αιτία. Για το γιατί δεν εφαρμόζονται τα σύγχρονα συστήματα ασφάλειας, γιατί δε γίνονται όλα εκείνα που εύλογα απορεί ο Ελληνικός Λαός, γιατί δεν παρέχονται τα αυτονόητα για την ασφάλεια των μεταφορών, γιατί δεν έγιναν όλα εκείνα που θα μπορούσαν να αποτρέψουν το δυστύχημα.
Η ίδια αιτία περιγράφεται και στο υπόλοιπο πόρισμα, αποτυπώνοντας ένα σιδηροδρομικό δίκτυο που «παρομοιάζεται με Ελβετικό τυρί» πλήρως «φαγωμένο» από το κριτήριο του κέρδους.
Βλέπουμε λοιπόν, και με αυτές τις διαπιστώσεις ότι όλες οι παράμετροι ασφάλειας μπαίνουν στον υπολογισμό του κόστους – οφέλους. Η απελευθέρωση των σιδηροδρομικών μεταφορών είναι κυριολεκτικά συνταγή αύξησης της επικινδυνότητας, για τους Σιδηροδρομικούς και για τους επιβάτες.
Σε ένα σύστημα μεγάλης πολυπλοκότητας, μεγάλης ευαισθησίας και πολλών κινδύνων, δραστηριοποιούνται πολλές διαφορετικές επιχειρήσεις. Η κάθε μία από τις οποίες στοχεύει στο μεγαλύτερο δυνατό κέρδος. Γι’ αυτό βλέπουμε να γίνεται προσπάθεια το κόστος να μετακυληστεί σε άλλες εταιρείες, κυρίως στο Κράτος.
Με γνώμονα την κερδοφορία, λαμβάνονται όλες οι αποφάσεις: για τον αριθμό των προσλήψεων, το ρυθμό και τις ώρες εργασίας, το ύψος των μισθών, την ουσιαστική εκπαίδευση, τα μέτρα υγιεινής και ασφάλειας, τον εκσυγχρονισμό των εγκαταστάσεων, την τήρηση του Κανονισμού Ασφαλούς Κυκλοφορίας.
Το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι και η τρομακτική καθυστέρηση στη λειτουργία του συστήματος Τηλεδιοίκησης, που αποτελεί έναν από τους παράγοντες για την αποτροπή και
περιορισμό των συνεπειών του όποιου ανθρώπινου λάθους.
Εδώ, αξίζει να δούμε ότι και στο σύνολο του Ευρωπαϊκού Σιδηρόδρομου υπάρχουν κομμάτια που δε διαθέτουν Τηλεδιοίκηση καθώς και το σύστημα (ΕTCS), τα οποία δεν εφαρμόζονται για λόγους κόστους σε μεγάλο μέρος λειτουργίας του. Γι΄ αυτό οι απόψεις για την τάχα Ελληνική ιδιαιτερότητα, ή για την νεοφιλελεύθερη παραφωνία των Ελληνικών Σιδηροδρόμων κόντρα στην ευρωπαϊκή πραγματικότητα που είναι φιλική με τα τρένα, απλά, στερούνται σοβαρότητας. Τα εκατοντάδες σιδηροδρομικά δυστυχήματα, οι νεκροί και οι τραυματίες που έχουν καταγραφεί τα προηγούμενα χρόνια στο ευρωπαϊκό δίκτυο, ΤΟ ΕΠΙΒΕΒΑΙΩΝΕΙ.
Η εξέλιξη όλων αυτών των πολιτικών δεν αφήνει άλλα περιθώρια για αυταπάτες.
Καθολικές, ασφαλείς, ποιοτικές και φθηνές μεταφορές και συγκοινωνίες για το λαό, μπορεί να διασφαλίσει μόνο το κοινωνικό σύστημα του Σοσιαλισμού. Πάνω στο έδαφος της κοινωνικής ιδιοκτησίας, οι μεταφορές παύουν να αποτελούν εμπόρευμα, και κατοχυρώνονται ως κοινωνικό δικαίωμα. Γιατί σε αυτήν την ανώτερη οργάνωση της κοινωνίας, αλλάζει και ο σκοπός της παραγωγής και ο ρόλος των εργαζομένων. Σκοπός δε θα είναι πια το κέρδος, αλλά η συνδυασμένη ικανοποίηση του συνόλου των λαϊκών αναγκών.
Παλεύουμε για ένα Σιδηρόδρομο που να μπορεί να συμβάλλει αποφασιστικά στην ανάπτυξη υπερ του λαού, που θα προσφέρει πολύτιμες και αναγκαίες υπηρεσίες στα λαϊκά στρώματα αλλά και γενικότερα στην οικονομία σε μια προοπτική, διαφορετική από αυτή που ζούμε σήμερα.
Φυσικά, δεν περιμένουμε παθητικά αυτό να συμβεί στο μέλλον. Είμαστε καθημερινά μπροστά στους αγώνες που ανοίγουν αυτό το δρόμο. Είμαστε μπροστά στους αγώνες ενάντια στην επικίνδυνη πολιτική απελευθέρωσης της Ε.Ε., είμαστε μπροστά στους αγώνες των εργαζομένων στο Σιδηρόδρομο για:
— Σύγχρονες, φθηνές, ποιοτικές και ασφαλείς σιδηροδρομικές μεταφορές.
— Εξασφάλιση ασφαλούς κυκλοφορίας των τρένων.
— Ασφαλείς συνθήκες εργασίας στους χώρους δουλειάς.
— Συγκεκριμένα μέτρα για την ασφαλή διέλευση των τρένων από κατοικημένες περιοχές.
— Την απαραίτητη στελέχωσης για τον έλεγχο και τη συντήρηση των γραμμών και των συστημάτων υποδομής.
— Τη δημιουργία προϋποθέσεων για την παραγωγή και διάθεση αξιόπιστου τροχαίου υλικού.
— Την άμεση πρόσληψη στον ΟΣΕ και στην HELLENIC TRAIN μόνιμου προσωπικού με συγκροτημένα δικαιώματα.
— Ένταξη όλων των εργαζομένων στις Σ.Σ.Ε. και κατάργηση κάθε άλλης μορφής εργασίας (μπλοκάκια, ατομικές συμβάσεις, συμβασιούχοι, εργολάβοι, ενοικιαζόμενοι).
— Αυξήσεις στους μισθούς πάνω από το ύψος του πληθωρισμού.
— 5νθήμερο, 7ωρο, 35ωρο.
— Δωρεάν μετακίνηση με τα τρένα για μαθητές, φοιτητές, ανέργους και ΑΜΕΑ.
Για να πετύχουμε αυτό το στόχο,
Για να ικανοποιηθούν τα αναγκαία αιτήματά μας,
Για να εξασφαλίσουμε σύγχρονες και ασφαλείς, φθηνές, ποιοτικές μεταφορές
ΘΑ ΔΩΣΟΥΜΕ ΟΛΕΣ ΜΑΣ ΤΙΣ ΔΥΝΑΜΕΙΣ.
