Mία στις τέσσερις συντάξεις έχουν εκδοθεί με λάθη σύμφωνα με παράγοντες της ασφάλισης ενώ άλλοι υποστηρίζουν ότι αυτή η εκτίμηση είναι συγκρατημένη καθώς λανθασμένες η ανακριβείς είναι σχεδόν οι μισές αποφάσεις.
Μόνο στο Δημόσιο, σύμφωνα με πηγές του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, έχουν υποβληθεί 40.000 ενστάσεις – αιτήσεις θεραπείας για τη διόρθωση των αποφάσεων.
Κυριότερα προβλήματα που εντοπίζονται είναι λάθος ασφαλιστικός χρόνος και λάθος συντάξιμες αποδοχές.
Μάλιστα δεν βγαίνουν λάθος μόνο οι κύριες συντάξεις, βγαίνουν λάθος και οι επικουρικές!
Αποκλίσεις και σφάλματα
Από την άλλη πλευρά η διοίκηση του ΕΦΚΑ σημειώνει ότι η fast track διαδικασία μπορεί να οδηγήσει όχι σε λάθη αλλά σε αποκλίσεις οι οποίες δεν υπερβαίνουν το 12%. Σε κάθε περίπτωση οι αποφάσεις διορθώνονται σε διάστημα δύο μηνών.
Ο ΕΦΚΑ, αν και παραδέχεται τα λάθη, μιλάει απλώς για «αποκλίσεις» από τα πραγματικά ποσά σύνταξης που δεν αποδίδονται στους δικαιούχους, ενώ γνώστες της κοινωνικής ασφάλισης μιλάνε για ακραίες περιπτώσεις, όπως για παράδειγμα συνταξιούχος με 30 χρόνια ασφάλισης να έχει μηδενικές αποδοχές.
Η συγκεκριμένη περίπτωση είναι βέβαια, ακραία αλλά ενδεικτική των τεράστιων, ασύλληπτων λαθών που έχουν καταγραφεί, με αποτέλεσμα οι «αποκλίσεις» να μειώνουν σε αρκετές περιπτώσεις τις συντάξιμες αποδοχές κατά 200 ή περισσότερα ευρώ.
Σύμφωνα με την επιτροπή που συστήθηκε στον ΕΦΚΑ για την διόρθωση «υπολογιστικών σφαλμάτων», μετά την πληθώρα των καταγγελιών για αδικαιολόγητες αποκλίσεις στις συντάξεις, έχει εντοπιστεί ότι «το 25% των συνταξιοδοτικών αποφάσεων έχει μικρά ή και μεγαλύτερα υπολογιστικά σφάλματα». Οι ασφαλισμένοι που διαπιστώνουν αποκλίσεις μπορούν να υποβάλλουν ένσταση στην εν λόγω επιτροπή ελέγχου που έχει συσταθεί πρόσφατα.
Που οφείλονται τα λάθη
- Η κυριότερη αιτία είναι ότι στη fast track διαδικασία , το σύστημα «διάβασε» ένα μέρος του ασφαλιστικού χρόνου και όχι το σύνολο με αποτέλεσμα η σύνταξη να υπολογιστεί με βάση ελλιπή στοιχεία.
- Ο χρόνος ασφάλισης δεν καταμετρήθηκε με ακρίβεια.
- Δεν υπολογίστηκε σωστά ο συντάξιμος μισθός (μέσος όρος αμοιβών της τελευταίας 2ετίας ή 5ετίας για τους παλαιούς ασφαλισμένους –που εξήλθαν μέχρι τις 12/5/2016-, ή οι αμοιβές από το 2002 και έως την ημέρα συνταξιοδότησης για τους νεότερους).
- Δεν ελήφθη υπόψη η τιμαριθμική αναπροσαρμογή των παλαιότερων αποδοχών σύμφωνα με τους πίνακες της Τραπέζης της Ελλάδας.
- Ο ΕΦΚΑ δεν διορθώνει μαζικά τους επανυπολογισμούς των παλιών συντάξεων, οι οποίοι τέθηκαν σε εφαρμογή από 1/1/2019 και στους οποίους δεν ελήφθησαν υπόψη τα επιδόματα γάμου ή υψηλότερες-του συμβατικού 20%- εισφορές. Σ΄αυτή την κατηγορία ανήκουν και οι συνταξιούχοι του ΟΤΕ οι οποίοι ετοιμάζονται να προσφύγουν στη δικαιοσύνη ακριβώς για τα λάθη και τις παραλήψεις του ΕΦΚΑ ως προς τον υπολογισμό των συντάξεων και με εξώδικο ζητούν να υπολογιστεί στις αποδοχές τους η πρόσθετη και παράλληλη ασφάλιση, καθώς και να διορθωθούν οι λανθασμένες κύριες Συντάξεις Χηρείας.
Την ίδια ώρα σε υψηλά επίπεδα παραμένουν οι αιτήσεις συνταξιοδότησης καθώς πλησιάζουμε στην εκπνοή του χρόνου , δυσχεραίνοντας το έργο της επίσπευσης και πιέζοντας τον προϋπολογισμό του φορέα. Σύμφωνα με στελέχη του ΕΦΚΑ, ο αριθμός των νέων αιτήσεων μέχρι το τέλος του έτους δε θα ξεπεράσει τις 200.000 έναντι 216.000 πέρυσι.
Τι υποστηρίζει ο ΕΦΚΑ
Από την πλευρά του, ο ΕΦΚΑ, με ανακοίνωση του, υποστηρίζει:
- Το 87,1% των συντάξεων που εκδίδονται με τη fast track διαδικασία είναι σωστές και δεν έχουν καμία απόκλιση. Οι ενστάσεις που υποβάλλονται δεν ξεπερνούν το 12,9%. Οι συνταξιοδοτικές αποφάσεις επανεξετάζονται και διαπιστώνεται αν τελικά υφίσταται ή δεν υφίσταται λάθος στον υπολογισμό. Σε κάθε περίπτωση, το ποσοστό των πραγματικών αποκλίσεων είναι περιορισμένο και πολύ μικρότερο από 12.9%. Αδιάψευστο μάρτυρα αποτελεί η αλήθεια των αριθμών, με 592.280 συνταξιούχους να εισπράττουν χωρίς καμία απόκλιση τα ποσά που δικαιούνται και 87.720 να προβαίνουν σε ενστάσεις, οι οποίες εξετάζονται εντός τριμήνου.
- Το αυτοματοποιημένο σύστημα διαθέτει δικλίδες ασφαλείας για να αποτρέπει το ενδεχόμενο λαθών στον υπολογισμό των συντάξεων. Οι όποιες αποκλίσεις προκύπτουν, οφείλονται στη μη εύρεση ολόκληρου του ασφαλιστικού χρόνου του ασφαλισμένου. Ωστόσο, αντιμετωπίζονται άμεσα , με στόχο η διαφορά να πιστώνεται εντός λίγων μηνών στους δικαιούχους. Αποκλίσεις, άλλωστε, υπήρχαν και στο παρελθόν και διορθώνονται με τους συμψηφισμούς που προβλέπονται έτσι κι αλλιώς από το νόμο.
- Mε τη διαδικασία έκδοσης fast track συντάξεων επιταχύνθηκε ακόμα περισσότερο η απονομή στους δικαιούχους και δόθηκε τέλος στην «ομηρία» χιλιάδων ασφαλισμένων. Τα τελευταία 3 χρόνια οι υπηρεσίες του e-ΕΦΚΑ εκκαθάρισαν περισσότερες από 680.000 συντάξεις. Το 2019 παραλάβαμε 1.053.000 ασφαλιστικές και συνταξιοδοτικές υποθέσεις σε εκκρεμότητα με τους πολίτες σε απόγνωση και εξαναγκασμένους από το κράτος να περιμένουν χρόνια για να πάρουν τη σύνταξη ή το επίδομα τους.
- Με ουσιώδεις νομοθετικές παρεμβάσεις, ψηφιοποίηση των υπηρεσιών, αναβάθμιση της υλικοτεχνικής υποδομής, καθώς και των δεξιοτήτων του ανθρώπινου δυναμικού του e-ΕΦΚΑ, καταφέραμε να επιλύσουμε το ακανθώδες πρόβλημα των εκκρεμών συντάξεων. Πλέον σε εκκρεμότητα παραμένουν 32.000 κύριες συντάξεις και 40.000 επικουρικές συντάξεις, που βαίνουν διαρκώς μειούμενες.
- Τέλος, επισημαίνεται ότι η υλοποίηση των εμβληματικών έργων του e-ΕΦΚΑ, ήτοι, της Ψηφιοποίησης του ασφαλιστικού βίου καθώς και του Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος που βρίσκονται σε εξέλιξη, θα συμβάλουν στην εξάλειψη της κυριότερης αιτίας απόκλισης στη fast track διαδικασία, που σχετίζεται με μη ψηφιοποιημένο μέρος του ασφαλιστικού βίου.
